رویارویی زیباشناختی لیوتار با مدرنیتۀ سیاسی

author

Abstract:

این مقاله بر آزمون این فرضیه استوار شده است که لیوتار همراه با برشمردن سویه‌های چیرگی آفرینِ مدرنیته سیاسی، فرارویِ زیباشناختی از تنگناها و کاستی‌هایِ آن را ممکن می‌شمرد. برای این کار نخست باید مولفه‌هایی را در اندیشه وی یافت که با مدرنیته سیاسی هم‌ارز باشد و پس از آن درپیِ نسبت‌سنجیِ این مؤلفه‌ها با رویکردِ زیباشناختیِ وی برآمد. لیوتار به‌روشنی سخنی از مدرنیته سیاسی نمی‌گوید و بنابراین روند استدلالیِ این مقاله باید با تدوین مدلی آغاز شود که در چارچوب آن بتوانیم با یافتنِ مولفه‌های هم‌ارز با مدرنیته سیاسی در اندیشه لیوتار و چینششان در کنار یکدیگر، برداشتِ وی از مدرنیته سیاسی و کاستی‌ها و چیرگی‌آفرینی‌های موجود در آن روشن کنیم. فرضیه این مقاله امری این «همان» گویانه نیست و به روشنی در برابر تفسیرهایِ رایجی جای می‌گیرد که به چرخشِ فرهنگیِ زیباشناسی در اندیشه لیوتار باور دارند. واکاوی نوشته‌های لیوتار با کاربست روشِ تاریخِ ایده‌های آرتور لاوجوی و در یک چارچوب مفهومی‌که مدرنیته سیاسی را برتری حق و خودآئینی بر چیرگی می‌داند، ما را به این یافته می‌رساند که لیوتار با توجه به باور به برتری چیرگی بر حق و خودآئینی در مدرنیته سیاسی منتقد این وضعیت است و هم از سویی، مدرنیته سیاسی و چیرگی‌آفرینیِ فزون ازاندازه و تمامیت خواهانه آن را مانعی برای آفرینش‌های هنر آوانگارد می‌داند و هم از سویی دیگر پیوندی دوسویه میان این هنر با دموکراسیِ رادیکال، به عنوان جایگزین مدرنیته سیاسی، برقرار می‌کند.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

مدرنیتۀ اروپامحور و سیاسی شدن سنت در جوامع مسلمان

غلبه یافتن گفتمان اسلام سیاسی در جدال گفتمانی با مدرنیتۀ اروپامحور موجب فهمی از سنت شده است که می‌توان آن را بیشتر به‌واسطۀ دغدغه‌های سیاسی وپیوند آن با منابع «قدرت» فهمید. بدین‌معنی که اسلام سیاسی از یک سو سنت را به‌مثابۀ اصول مرجعی لحاظ می‌کند که برای ارزیابی انتقادی گذشته و امروز و ساختن آینده باید به آن بازگشت و از سوی دیگر، دعوت به سنت را به‌عنوان واکنشی در برابر چالش‌های سلطۀ غربی و دفاع ...

full text

امکان سنجیِ «خودآئینیِ» زیباشناختی در شرایطِ چیرگی منطق «ابزارگرایی» (در ارزیابی انتقادی وبر، لیوتار و فوکو از فرهنگ مدرن)

رویکرد انتقادی به فرهنگ مدرن، بر کانون مسئله رهایی از تنگناهایی استوار است که در این رویکرد برشمرده می‌شود. در این رویکرد، «ابزارگرایی» مهم‌ترین تنگنا برای «خودآئینیِ» انسان است. و این پرسش طرح می‌شود که می‌توان در این وضعیت، حوزه‌ای را یافت که عملکرد آن فراسوی منطق «ابزارگرایی» باشد و به‌ویژه حوزه هنر و زیباشناسی چقدر فراسوی این منطق کار می‌کند و می‌تواند امکانی برای رهایی از آن را فرا...

full text

رویارویی با مسئلۀ آگاهی

چالمرز، در این مقاله با تمرکز بر مسئلۀ دشوار آگاهی در صدد است نشان دهد چرا تبیین این مسئله تا این اندازه دشوار است. وی از کارهای اخیر که روش‌‌‌های تحویلی را برای پرداختن به آگاهی در چارچوب عصب‌‌‌شناسی و علوم‌‌‌شناختی به کار می‌‌‌گیرند، انتقاد می‌‌‌کند. در مرحلۀ بعد، او ادعا می‌‌‌کند این روش‌‌‌ها برای حلّ مسئلۀ دشوار ناگزیر با شکست مواجه می‌‌‌شوند. به زعم وی، برای دست یافتن به راه حلّ این مسئله، ن...

full text

بازخوانی رباعیات خیام در چارچوب پُست‌مدرنیسم لیوتار

در دیدگاه لیوتار، پست‌مدرنیسم یک وضعیت است نه یک دوره و بیشتر در حوزه اندیشه جای دارد تا عملکرد، لذا امکان نظری تسرّی این اندیشه از اجزای مفهومی آن به هر دوره‌ای مدّ نظر این مقاله است. این مقاله با روش توصیفی – تحلیلی و با بررسی همة‌ رباعیات خیام، در چارچوب مفهومی پست‌مدرنیسم لیوتار، با معیار پنج وی‍ژگی طرد فراروایت، حقیقت متکثر، بی‌معنایی معنا، طرد هرگونه پیش‌فرض و شک‌اندیشی انجام شد. با بررسی ر...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 6  issue 23

pages  25- 39

publication date 2017-09

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Keywords

No Keywords

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023